Neden fakirleşiyoruz... Okuyun...

Ülke gündemi darmadağın. Meclis dün gerildi. Meclis Başkanı Zorlu Töre ile CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman arasında gerginlik yaşandı. KTOEÖS dün grev ve eylem yaparken Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu, Meclis kürsüsünden kendini ifade etmeye çalıştı. Tüm bu karmaşıklığın içerisinde gazete manşetlerine hayatın ne kadar pahalı oluşu ve hem halkın hem de esnafın çok zorluklar yaşadığı yansıdı. Çünkü gerçek gündem bu dostlar.

Peki ne oldu da marketler bu kadar pahalı oldu ve halk olarak bizim alım gücümüz bu kadar düştü. Sorunun cevabı gıda toptancılarında yatıyor. Bildiğiniz gibi Rum ekonomisi gürül gürül KKTC’ye akıyor. Marketler bize göre pahalı ancak Rumlara göre ucuz. Çünkü euro harcıyorlar. Gelin görün ki Rum akını başlamadan önce de döviz yüksekti, ekonomi kötüydü ve serbest piyasa hiçbir şekilde denetlenmiyordu. Marketleri pahalı eden yegâne şey Rumların bizim marketlerimizi hınca hınç doldurmaları oldu. Toptancılar yani bir diğer deyişle tüccarlar daha çok para kazanmak için ürünlerin fiyatlarını bir anda aşırı pahalı ettiler. Yükselen rakamlara marketlerin yaklaşık %30 kâr marjı da eklenince rakamlar içinden çıkılmaz bir hal aldı.

Yani şöyle oldu. X bir ürün 30 liraya satılırken 100 lira oldu. 60 lira 50 lira olmadı %300 zamlandı. Bir süre sonra Rumların da tercih kapısı olmaktan çıkacak çünkü bu zamlarla Türk tarafı da cazibesini yitirecek.

SERBEST PİYASAYA MÜDAHALE YOK

Bunu defalarca kez yazdım. Hatta vakti zamanında Erhan Arıklı, Ekonomi ve Enerji bakanıyken ona da sordum. Dedim ki Arıklı’ya neden piyasalara müdahale etmiyorsunuz. Arıklı “bakan olmadan önce yetkinin Ekonomi Bakanlığı'nda olduğunu sanıyordum ama bakan olunca öğrendim ki böyle bir yetkimiz yok. Bu yetki hem Tarım Bakanlığı'nda hem merkezi hükümette” demişti bana.

Nazım Çavuşoğlu, Tarım Bakanıyken ona da aynı soruyu sordum. Sağ olsun Nazım başkan bir ton mazeret sıraladı ve serbest piyasaya müdahale edemeyeceklerini anlattı. Sonuç olarak hükümet serbest piyasaya müdahale etmiyor ya da edemiyor. Edilmediği zamanda işte böyle fahiş fiyata zamlar oluyor.

ETİKET TÜZÜĞÜ

Arıklı’nın anlattıklarından aklımda kalanları paylaşayım size. Etiket tüzüğü. Bir türlü geçmedi gitti. Etiket tüzüğü şu; marketten pirinç alacaksınız fiyat etiketinin üstünde kaça alındığı ve kaça satıldığını görebileceğiniz olaydır. Örneğin muz 32 liraya mı satılıyor. Etiket tüzüğü geçse kaça alındığını da göreceksiniz. Bu uygulama ne toptancının ne de marketçinin işine gelen bir durum değil. Bundan dolayı her ne halse bu etiket tüzüğü bir türlü geçmiyor. Sonra markette fasulyelerin üzerinde markalar arası rekabetin olmasından dolayı farklı rakamlar görebiliyorsunuz. 30 liraya pirinç olabildiği gibi aynı tür pirinci 22-25 liralardan da alabiliyorsunuz. Demek ki kâr marjı hayli yüksek ki markalar arasında bu denli rekabet yapılabiliyor; varın siz anlayın ne kadar yüksek kâr marjıyla satış yapıyorlar.

Geçtiğimiz kış 30 adet yumurta 22 liraya satılıyordu, şu an 100 lira. Tanrı aşkına ne ne kadar zamlanmış olabilir ki bu kadar fahiş bir zam gelsin. Ya da hellimin kilosu artık 160-200 arası değişiyor. Giderler ne kadar artmış olabilir ki bu kadar zamlansın bir ürün.

Burada bir gerçek var, üreticinin giderleri ne kadar artmış olsa da %300 zam yapacak kadar artmamıştır.

Sonuç olarak ekonomi her ne kadar kötüye giderse gitsin bu kadar yüksek ürün fiyatı olamaz, olmamalı.

Hükümetin kesinlikle serbest piyasaya müdahale etmesi gerekiyor, kendi başına bırakması değil. Hükümet hayat pahalılığını veriyor ve gerisine karışmıyor. Böyle olunca da ne kadar artırılırsa artırılsın asgari ücret, açlık sınırının altında kalıyor. Hesap kitap ortada.

Bu maaşlarla bu halk geçinemez. Maaşlar artırılacağına hayatı ucuzlatmalı.

İşte bu nedenle her geçen gün daha da fakirleşiyoruz. Yakında %40 ilaçlarında zamlanacağını duydum, paranız varsa biraz ilaç stoğu yapın derim. Tabii paranız kaldıysa…

*********************

Günün Sözü

"Aslında kadın; erkeğin beğenen bakışlarından çok, hemcinsinin kıskançlık dolu bakışlarını görünce, güzel olduğundan emin olur."

Pablo Neruda