Guterres'in çantasında bir formül var mı?

Her ne kadar bir sonuç beklemesek dahi Cenevre zirvesi önemli bir buluşmadır. Zaman zaman perde gerisinde bir şeylerin döndüğünü duyarız ama bu ne kadar gerçektir sorusu hep yanıtsız kalır. Çözüm isteyen siyasilerle konuştuğunuz da size umut dolu sözler sarf ederler ancak İki devletliliği savunan siyasilerle konuştuğunuzda Kıbrıs'ta yakın zamanda bir çözüm umudu olmadığını kavrayı verirsiniz.

Cumhurbaşkanı Tatar’ın açıklamaları son derece önemlidir; çünkü bu açıklamaların arkasında Ankara Hükümetinin de imzası saklıdır. Hiç şüphe yok ki Tatar , Ankara Hükümetinin hilafına bir açıklama yapmaz.

Zaman zaman Ankara ile Atina’nın neredeyse her alanda balayı yaşadıklarına şahit oluruz. Gelin görün ki bu balayının içinde Kıbrıs sorunu yoktur bunu da artık idrak etmiş durumundayız. Yani Ankara ile Atina bir aşk yaşayacak ve bu aşktan Kıbrıs'ta bir çözüm çıkacak meselesi hiç gerçekçi değil artık bunu da idrak etmiş durumundayız.

Hiç görüşmemek de iyi bir duruş noktası değil elbetteki. Çözümü aramak zorlamak lazım ancak geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile program yapan birisi olarak size net olarak söyleyebilirim ki bugün Cenevre de gerçekleşecek zirve konusunda ben pek umutlu değilim.

Bir kere Rum yönetimi ile aynı noktada değiliz Türk tarafı olarak. Rumlar Crans Montana zirvesinden kaldığı yerden devam etmesini istiyor ve federasyon konusunda son derece ısrarcılar. Bu tezlere karşılık Türk tarafı, Crans Montana da yediği kazığı halen unutmuş değil. Bu nedenle kardeşim sen gel benim şartlarımı Kabul et öyle müzakerelere oturalım diyen bir Türk tarafı var.

Yani anlayacağınız hiç görüşmemekten görüşmek iyidir ama zirvenin sonuçsuz kalması ihtimali de var. BM Genel Sekreteri Guterres konuyla halen yakından ilgileniyor ve diyorsunuz ki madem Guterres halen bu konuyla ilgileniyor perde gerisinde bir çözüm şekli mevcut olabilir. Bu bir umut. İster yalancı olsun ister gerçekçi olsun bu bir umut ama taraflar bu kadar birbirine bu kadar zıtken yeni bir müzakere süreci nasıl başlayacak o da ayrı zor bir konu.

Umarım Genel sekreterin bir planı vardır; zira Guterres’in eğer tarafları yakınlaştıracak bir planı yoksa evet Cenevre sonuçsuz kalacak bir zirvedir. Tabii şöyle bir gelişme de yaşanabilir. Bu zirvenin ardından Genel Sekreter, Kıbrıs sorununda bir çözümsüzlük de ilan edebilir. İş oralara varır mı bilemeyiz ama bu da gerçekleşebilir. Eğer böyle bir şey ilan edilirse yani Genel Sekreter “kardeşim taraflar anlaşamıyor bu nedenle ben de çözümsüzlük ilan ediyorum” derse Kıbrıs meselesi bambaşka bir boyuta bürünebilir, evrilebilir.

Asıl görüşmeler bugün gerçekleşecek ve taralar Cenevre saati 14:30’dan sonra bir açıklama yapacak. İşte kapalı kapılar arkasında ne olup bittiğini bugün öğleden sonra öğrenmiş olacağız. Dediğim gibi eğer Genel Sekreterin bir çözüm planı ya da level atlayacak bir planı yoksa bu şartlarda tarafların anlaşması ve bir yerlerden müzakerelere başlaması hayalden öte bir şey değil.

Bekleyip göreceğiz. Bir gerçek daha var ki her ne kadar KKTC’yi bazı ülkelerde tanıtmaya çalışsak dahi hiç bir ülkenin KKTC’yi tanımayacağı net bir gerçeklik olarak önümüzde duruyor. Çözüme Rumlardan ziyade Türklerin daha çok ihtiyacı var ama çözüm darken de ipleri Rumların eline teslim etmek yakın gelecek de olmasa da uzun vadede Türklerin aleyhine olacaktır.

Hep yazmışımdır yine yazmak da sakınca görmüyorum; Rumların çözümden anladığıyla Türklerin çözümden anladığı aynı şey olmadığı için taraflar müzakere noktasında yakınlaşamıyorlar. İşte bu nedenle çözüm adına müzakere süreci de bu bağlamda başlayamıyor.

Bakalım bugün ne olacak. Yine değerlendireceğiz.

******************

Günün Sözü

"Her insanın hayatı aynı şekilde sona erer. Bir insanı diğerinden ayırt eden, nasıl yaşadığı ve nasıl öldüğünün ayrıntılarıdır."

Ernest Hemingway