Seçimler: İngiltere, Fransa, İran

Seçim konusunda Kıbrıs Türk toplumunun ayrı bir yeteneği var… Kabul etmek gerek… Tüm dikkatimizi bir anda seçimlere yoğunlaştırabiliyoruz… Erken seçim işinde uzmanlığımızı da aldık sayıyorum… Yalnız kendi ülkemizde de değil… Genel dünya siyaseti ile yakından ilgileniriz… Ki Kıbrıs’ı etkileyecek bir durum olursa gözden kaçırmayalım… Tarihsel yaşanmışlıkların topluma derinden yansımaları diyelim…

İngiltere deki, Fransa’daki ve İran’daki seçimleri yakından takip ettik… Sonuçta dünya siyaseti… ve biz de içerisindeyiz...

İngiltere…seçimlerden hemen önce ne demiştik bir kısaca bakalım…2016’da yapılan referandum ile AB'den ayrılan Birleşik Krallık’ta Brexit sürecinden sonra ülke siyasetinde sorunlar bir çözüme kavuşmadı diyor muhalefet... Üstüne de pandemi... İstifalar, göçmen sorunları, ekonomik sorunlar....sağlık sistemi... derken...2021 yerel seçimleri... buraya kadar tamam... 2022 sonrası iktidardaki Muhafazakar Partiye eleştiriler artmaya başladı... Erken seçimin habercisi... İktidar, kamu harcamalarının azaltılması ve göçmenler sorunu üzerine vurgu yaparak ilerlemeye çalıştı... İşçi Partisi, yerel seçimlerde oylarını %26 artırdı... Bu konu İşçi Partisinin başarısı mı yoksa Muhafazakar Partisinin başarısızlığı mı? diye çokça tartışıldı... Muhalefetteki İşçi Partisi... Son 14 yıldır iktidar olmak için hazırlık yapıyor... Yaklaşık 50 milyon seçmen...4 bin 515 aday... 650 sandalye... Koalisyon veya azınlık hükümeti beklentisi yok... 326 sandalyeyi elde eden parti, iktidarda... Seçimler bitti… Şimdi bir de sonuçlara bakalım… Anketler yanılmadı… 14 yıl sonra…İşçi Partisi, 410 sandalye ile 650 üyeli Avam Kamarası'nda çoğunluğu sağladı. Muhafazakar Parti temsiliyetini devam ettirecek… Partisi Liberal Demokratlar seçimi üçüncü iyi parti olarak tamamladı… Reform UK partisi lideri ilk kez seçilerek temsil hakkı kazandı… Kısacası her şey beklenen seyirde sonuçlandı… Sürpriz olmadı….

Fransa’da da erken seçim… ilk tur ve ikinci tur arasında biraz sürprizli bir git gel yaşandı… 68 milyon 400 bin nüfus… 49,5 milyon Fransız seçmen…1094 aday… İki turlu bir seçim… 577 üyeli Ulusal Mecliste temsiliyet için oy kullanıldı… İttifakların/ işbirliklerin nasıl başarı gösterebileceğinin en güzel örneği Fransa seçimlerinde bir kez daha ortaya çıktı…ikinci turda sağa karşı… sandıktan sol ittifak birinci çıktı. Ancak Meclis'te salt çoğunluk konusu… Bunlar hep seçim sistemi tartışmalarından… Fransa’daki seçim sistemine göre ilk turda…% 50 barajını geçen adaylar doğrudan meclise giriyor. %12,5 üzeri oy alanlar adaylar ikinci tura kalıyor… Sol İttifakın kurduğu baraj sağa karşı işe yaradı da… İttifaklar mecliste çoğunluğu sağlayamadı… Katılım oranı son 43 yılın en yüksek oranıydı…

İran…İran Cumhurbaşkanlığı seçimleri de sürpriz olarak nitelendirildi… Reformcu adayın seçilmesi yanında birçok tartışma konusu da gündeme getirdi… genel görüş, İran'da cumhurbaşkanlığına, Batı karşıtı bir isimin geleceği yönünde iken… neredeyse son iki ayda reformcu bir isme geçiş yapıldı. Bu durum uluslararası arenadaki konjonktüre göre pek olası görünmüyordu. Sisteme göre, Cumhurbaşkanı adayları için Muhafız Konseyi’nin yürüttüğü bir inceleme süreci bulunuyor ve onaylanıyor… Bu süreç başarıyla geçildi… Katılım sınırlıydı.. İkinci tura gidildi ve İran yeni Cumhurbaşkanını seçti… İran’ın son yıllarda içte ve dışta yaşadığı olaylara bakılacak olursa… yeni bir dönemde nelerin yaşanacağı da oldukça büyü bir merak konusu…

Şimdi İngiltere’nin, Fransa’nın ve İran’ın kendi iç siyasetinde… sorunlarına çözüm çalışmaları yapacağı… yeni politikalar üreteceği…vb. Fakat önemli olan nokta bu ülkelerin dış politikalarında bir değişime gidip gitmeyecekleridir…Uluslararası düzen/düzensizliğin nasıl etkileneceğidir? Dünya yangın yeri… ve bu ülkeler bu dünya düzeninin önemli aktörleridir.