Suudi Arabistan bölgesel aktör olma yolunda...

Suudi Arabistan bölgesel aktör olma yolunda...

2010’lu yılların başından itibaren Suudi Arabistan kendi iç bünyesinde sosyal reformları başlatırken, uluslararası ilişkiler arenasında da daha fazla söz sahibi olmak için atağa geçiyordu…

Öncelikle Suudi Arabistan askeri gücünü artırmak anlamında ABD tarihine geçen 60 Milyar Dolarlık silah alımı konusunda ABD ile anlaşıldı…

2012 olimpiyat oyunlarında Suudi kadın atletlerin oyunlara katılımlarına izin verildi… 2017 yılında kadınlar üzerindeki araç kullanma yasağı kaldırıldı… 2018 yılından itibaren ise kamusal alanda Suudi Toplumu sinemayla yeniden tanıştı…

Yıllarca  ABD ile ekonomik ve politik anlamda işbirliğinde olan ve finans alanında da İsviçre ile derin ilişkilerde bulunan Suudi Arabistan, Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın başa gelmesiyle birlikte 2020’lerin başından itibaren Rusya ile özellikle petrol-doğalgaz ihracatındaki fiyat belirleme konusunda işbirliğine önem vermiştir. Selman’ın Rusya ile enerji alanında işbirliğine gitmesi özellikle dünya enerji pazarında iki ülkenin de etkinliklerini artırmıştır.

Suudi Arabistan’ın Rusya ile ilişkileri enerjiyle kısıtlı kalmamış ve 2021’de imzalanan anlaşmaya bağlı olarak Rusya Suudi Arabistan’a 2023 yılında 2 Milyar ABD Doları değerinde hava savunma sistemi teslim etmiştir.

Suudi Arabistan çok yönlü dış politika yönelimine bağlı olarak Çin ile ekonomik anlamda ilişkilerini geliştirmiştir. Bu bağlamda Suudi Arabistan’ın ihracat kaleminde ilk sırayı Çin almaktadır.  Bunun yanı sıra Çin’in Suudi Arabistan’daki doğrudan yatırımları dikkat çekmektedir. Özellikle yenilenebilir enerji projeleriyle Çin’in son dönemde Suudi Arabistan pazarında en önemli aktör olduğunu söyleyebiliriz.

2024 yılına gelindiğinde Suudi Arabistan Rusya, Çin, Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika’nın kurucusu olduğu BRICS örgütüne katılarak çok kutupluluğa evrilen dünya sisteminde çok boyutlu ve çok yönlü dış politika yöneliminde olduğunu kanıtlıyordu…

Yıllardır gerilim yaşadığı İran ile 2023 yılından itibaren ilişkilerini normalleştirmeye başlayan Suudi Arabistan’ın Suriye, Yemen ve Hizbullah mevzularından dolayı İran ile ilişkilerini nasıl etkileyeceğini  hep birlikte göreceğiz…

Suudi Arabistan’ın Suriye’deki yeni iktidarın üzerinde petrol kartını da kullanarak yarattığı etkinlik son dönemde özellikle göze çarpmaktadır.  

Trump ticaret merkezli politikadan hareketle Suudi Arabistan’ın İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesini istiyor, ancak Selman bu konuda oldukça kararlı ve Filistin devleti kurulmadan bunun mümkün olamayacağını söylüyor…

Suudi Arabistan Rusya, Çin ve Hindistan ile ekonomik ve askeri-savunma alanında işbirliğine gitmesi ve son olarak ABD-Rusya görüşmelerine ev sahipliği yapması  bölgede etkinliğini yükselten ve bununla birlikte çok yönlü dış politikayı sürdüren bir körfez ülkesi hüviyetini kazandığını söylemek mümkündür.

Müzik ve futbola yapılan yatırımlarla ve açılımlarla birlikte sosyal anlamda da bir dönüşüm sürecinin Suudi Arabistan’da başladığını söyleyebiliriz… Bu sürecin de nasıl bir noktaya geleceğine hep birlikte tanıklık edeceğiz…

Sonuç olarak hem iç politikada hem de dış politikada yeni bir Suudi Arabistan izliyoruz…