Yaban hayvanları koronavirüs karantinalarında normalden çok daha uzun mesafeler katetmiş

2020'deki Kovid kaynaklı karantinalar sırasında insan hareketliliğinin ciddi derecede azalmasının, bazı memeli yaban hayvanlarının hareket etme davranışlarında değişimlere yol açtığı yeni bir çalışmada belirtildi.

Science adlı bilimsel dergide geçen hafta yayımlanan araştırma, insan faaliyetlerinin hayvan hareketlilğini nasıl kısıtladığına ve bu faaliyetler durduğunda hayvanların nasıl tepki verdiğine yeni bir ışık tutuyor.

Aralarında Hollanda'daki Radboud Üniversitesi'nden isimlerin de yer aldığı araştırmacılara göre bulgular, insan ve yaban hayatı birlikteliğinin iyileştirilmesine yönelik gelecekteki doğa koruma stratejileri hakkında fikir sunuyor.

Kovid-19 pandemisinin ilk dalgası sırasında dünya genelinde hükümetler, virüsün yayılmasının önüne geçmek için halkın hareketliliğine sert kısıtlamalar getirmişti.

"Antropoz" diye bilinen bu dönem, insan hareketliliğinde ve taşıt trafiğinde ciddi azalmaya yol açtı.

Bu dönem, insan faaliyetlerinin yaban hayatı davranışları üstündeki etkilerini incelemek için eşsiz bir fırsat sundu.

Önceki çalışmalar hayvanların, insan yollarından karşıya geçme gereksiniminin çoğu türün korunması açısından önemli olduğunu gösteriyor. Yollar sadece habitatı daraltıp hareketliliği ve çoğu türün nüfus dağılımını sınırlamakla kalmıyor, araç kazaları da hayvan ölümlerinde önemli bir sebep teşkil edebiliyor.

Öte yandan bilim insanları yolların, küresel ölçekteki ve farklı türlerdeki hayvan davranışları üstündeki etkisi hakkında çok az şey bilindiğini söylüyor.

Kovid kaynaklı karantinaların sağladığı fırsatlardan yararlanan araştırmacılar yeni çalışmada, 76 araştırmadan toplanan GPS izleme verilerini değerlendirdi.

Veri kümesi, dünya genelindeki 43 türden 2 bin 300 memeli hayvanı kapsıyor.

Bu hayvanların davranışlarının nasıl değiştiğini değerlendiren bilim insanları, hayvanların 2020'deki ilk karantina dönemindeki davranışlarını 2019'un aynı döneminde nasıl hareket ettikleriyle karşılaştırdı.

Araştırmacılar, karantinalar karşısındaki bireysel hareket ve yollardan kaçınma tepkilerinin küresel çaptaki türler ve bölgeler arasında farklılık göstermekle beraber, yeni çalışmanın bazı uyumlu etkileri açığa çıkardığını söylüyor.

Örneğin araştırmada, Kovid-19 karantina politikalarının daha sıkı olduğu yerlerde hayvanların bir önceki yıla göre ortalama yüzde 73 daha uzun mesafe katettiği bulundu.

Bu, araç hareketliliğinin azaldığı karantina döneminde bu bölgelerdeki çoğu hayvanın arazinin daha büyük bir kısmını keşfettiğine işaret ediyor.

Araştırmacılar ayrıca insanların yaşadığı bölgelerde memelilerin kısa mesafeli hareketliliğinin azaldığını ve karantina süresince hayvanların yollara yüzde 36 daha yakın seyahat ettiğini de buldu.

Bunun nedeni hayvanların yol trafiğinden veya bu bölgelerdeki insan varlığından daha az korkması ve kaçış mesafesini daha kısa tutması olabilir.

Bulgular bazı hayvanların insanların yerleşim alanlarından faydalanma ve insan faaliyeti azaldığında habitatlarını genişletme becerisinin yanı sıra araç faaliyetinin daha az bilinen çevresel etkisine de ışık tutuyor.