Son yıllarda sayısı artan obrukların çapı ve derinliği küçülüyor

Konya Teknik Üniversitesi Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, AA muhabirine, Konya Ovası'nda obruk oluşumlarının sürdüğünü söyledi.

Obrukların, envanter çalışmaları kapsamında AFAD'ın Afet Riski Araştırma Sistemi'nde (ARAS) kayıt altına alındığını anlatan Arık, "ARAS'ta kayıt altına alınan bir metreden daha derin 600 civarında obruk var. Bölgeden edindiğimiz veriler bu sisteme yükleniyor. Bu yıl da yine 20'yi geçtik. Obruk oluşum hızı görünür şekilde artıyor. 20 yıl öncesiyle kıyasladığımızda yılda 1-2 olurken, şimdi yılda 20-25 obruk oluyor. Bazı yıllar 30'a yakın obruk oldu" diye konuştu.

Arık, yıl sonuna kadar tarımsal sulamaların sürmesine bağlı obruk oluşumlarının devam edebileceğini vurguladı.

Geçmişte obrukların genellikle karbonatlı kayaçlarda oluştuğunu belirten Arık, "Burada çökme anına kadar herhangi bir belirti vermeden çok büyük obruklar meydana gelebiliyordu. Şu anda oluşan obrukların büyük bir çoğunluğu daha genç örtü malzemeleri içinde meydana geliyor" dedi.

Arık, geçmişteki obrukların çapının ve derinliğinin daha fazla olduğunu, bazı noktalardaki çukurların çapının 450-500 metre ile 1 kilometreyi, derinliğinin 140-150 metreyi bulduğunu ifade ederek, "Son yıllarda oluşan obrukların büyük çoğunluğunda çaplar 50-60 metre seviyelerinde, derinlik ise 15-20 metre. Geçmişte ana kayaç içinde oluşan obruklar daha büyük boyutlu. Şu anda oluşanlar biraz daha küçük boyutlu ama küçük de değil. Kırsaldaki bir evi ya da bir ağılı yutacak boyutta" diye konuştu.

Arık, geçen yıl Karapınar'da bir tarlada oluşan obruğun çapının 35 metre ölçüldüğünü belirterek, "Bu yıl oluşan obrukların çapı genellikle 20-25 metre seviyesinde kaldı. Bunun azalacağı ya da artacağı yönünde bir öngörüde bulunmak zor. Alttaki yapıya bağlı daha büyük bir obruk aniden meydana gelebilir" ifadesini kullandı.