Japonya Başbakanı Kişida, "zorla kısırlaştırma" mağdurlarından özür diledi

Kişida, Başbakanlık Konutu'nda dün düzenlediği toplantıda, Öjenik Koruma Yasası kapsamında zorla kısırlaştırılan kişileri ağırladı. 

Buradaki toplantıda yaptığı açıklamada Kişida şunları söyledi: 

Eski Öjenik Koruma Yasası nedeniyle birçok insanın maruz kaldığı muazzam fiziksel ve ruhsal acılardan dolayı duyduğum pişmanlığı ve özrü şahsen ifade etmek için bugün sizinle görüşmeye karar verdim.

Kişida, uygulamanın Anayasa'ya aykırı olduğunu ve Japon yurttaşların haklarını ihlal ettiğini belirterek, mağdurlara tazminat ödenmesi için yeni bir planın hazırlandığını da açıkladı. Yaklaşık 130 kişinin katıldığı görüşmede başbakan, planın detaylarını paylaşmadı. 

II. Dünya Savaşı sonrasında 1948'de yürürlüğe konan yasa kapsamında yaklaşık 25 bin kişi zorla kısırlaştırılmıştı. Yasa, savaş sonrası dönemde ciddi gıda sıkıntısı çeken ve ekonomik krizle boğuşan ülkedeki nüfus kontrol planlaması politikalarından biriydi.

1996'da yürürlükten kaldırılan yasanın metninde, uygulamanın "öjenik bakış açısından düşük seviye soyların artmasını önlemek ve annenin hayatıyla sağlığını korumak" amacı taşıdığı savunulmuştu. 

2019'da Tokyo yönetimi, zorla kısırlaştırılan kişilere 3,2 milyon Japon Yeni (yaklaşık 680 bin TL) tazminat ödenmesine karar vermiş ancak davacılar miktarın az olduğunu söyleyerek kararı mahkemeye götürmüştü.

Japonya Yüksek Mahkemesi, temmuz başında görülen davada, yasa kapsamında kısırlaştırılan 39 mağdura kişi başı 16,5 milyon Japon Yeni (yaklaşık 3,5 milyon TL) ödenmesine karar vermişti. Mağdurların eşlerine de kişi başına 2,2 milyon Japon Yeni (yaklaşık 465 bin TL) tazminat verilmesi kararlaştırılmıştı. 

Bazı kişilerin kısırlaştırma operasyonlarından sonra yıllarca yatalak kaldığı ve psikolojik problemler yaşadığı bildirilmişti. 

Japonya'nın kamu yayıncısı NHK, Kişida'nın toplantısına katılanların, tazminatların daha kapsayıcı hale getirilmesini istediğini aktardı. Yaşları ilerlemiş ve hükümete karşı dava açmamış kişilerin de tazminat hakkı alması talep ediliyor. 

Kimliği açıklanmayan bir davacı, resmi özrün ve Yüksek Mahkeme kararının yetersiz olduğunu belirterek şunları söyledi: 

Uzun zamandır gerçekten zor dönemler geçiriyorum. Kararı duyduktan sonra bile içim rahatlamadı.