Taliban'ın dönüşünden bu yana Afganistan'da 1,4 milyon kız çocuğu okula gidemiyor

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), bugün (Perşembe) yaptığı açıklamada, Taliban'ın 2021 yılında iktidara gelmesinden bu yana Afganistan'da en az 1.4 milyon kız çocuğunun orta öğretimden mahrum bırakıldığını ve bunun, bütün bir neslin geleceğini riske attığını belirtti.

UNESCO'dan yapılan açıklamada, Taliban yetkililerinin 15 Ağustos 2021'de iktidara dönüşlerinin üçüncü yıldönümünü kutladıkları şu günlerde, temel eğitime erişimin de keskin bir şekilde azaldığı ve okullara kayıtlı kız ve erkek çocuk sayısının yaklaşık 1,1 milyon düştüğü ifade edildi.

BM kuruluşu, “okula kayıt yaptırma oranındaki bu düşüşün, çocuk işçiliğinin ve erken yaşta evliliğin artmasına yol açabilecek zararlı sonuçları konusunda” endişelerini dile getirdi. “Sadece üç yıl içinde, mevcut yetkililer, Afganistan'da eğitim alanında yirmi yıldır kaydedilen istikrarlı ilerlemeyi neredeyse yok ettiler ve şimdi bütün bir neslin geleceği risk altında.”

Örgüt, şu anda eğitim hakkından mahrum bırakılan yaklaşık 2,5 milyon kız çocuğu olduğunu ve bunun okul çağındaki Afgan kız çocuklarının yüzde 80'ini temsil ettiğini kaydetti. Başka hiçbir ülke tarafından tanınmayan Taliban yönetimi, kadınlara yönelik olarak BM'nin “cinsiyet ayrımcılığı sistemi” olarak tanımladığı kısıtlamalar getirdi.

Afganistan, dünyada kız çocuklarının ve kadınların lise ve üniversiteye gitmesini engelleyen tek ülke. UNESCO, “Fiili yetkililer tarafından uygulanan yasakların bir sonucu olarak, 2021'den bu yana yaklaşık 1,4 milyon kız çocuğunun ortaöğretime erişimi kasıtlı olarak engellendi” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre bu rakam, BM örgütünün Nisan 2023'te yaptığı bir önceki sayımdan bu yana 300.000 kız çocuğunun arttığını göstermekte.

UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay, uluslararası toplumu “Afgan kız çocukları ve kadınlar için okulların ve üniversitelerin koşulsuz olarak yeniden açılmasını sağlamak” için tetikte olmaya çağırdı. UNESCO, Afganistan'daki ilkokul öğrencilerinin sayısının da azaldığını, 2019'daki 6,8 milyona kıyasla 2022'de 5,7 milyon kız ve erkek öğrencinin okula kaydolduğunu belirtti.

Örgüt bu düşüşten yetkililerin kadın öğretmenlerin erkek çocuklara ders vermesini yasaklama kararının yanı sıra, ebeveynlerin çocuklarını okula göndermeleri için teşvik edilmemesini sorumlu tuttu. UNESCO'dan yapılan açıklamada, yüksek öğretime kayıtların da endişe verici olduğu ve üniversite öğrencisi sayısının 2021'den bu yana %53 oranında azaldığı ifade edildi.

UNESCO, “Sonuç olarak, ülke hızla daha vasıflı işler için eğitilmiş mezun sıkıntısıyla karşı karşıya kalacak ve bu ise kalkınma sorunlarını daha da kötüleştirecektir” ifadelerini kullandı.