KKTC’de istatistik sisteminde ilk kez programlı bir döneme geçiliyor

Bakanlar Kurulu tarafından pazartesi günü onaylanan “Resmi İstatistik Programı 2021-2025”in uygulanmaya konulması ve yürürlüğe girmesi önergesi, Resmi Gazetede yayımlandı.

Bakanlar Kurulu tarafından 16 Ağustos Pazartesi günü onaylanarak, 17 Ağustos tarihli Resmi Gazetede yayımlanan karara göre, “Resmi İstatistik Programı 2021-2025” ile KKTC’de istatistik sisteminde “ilk kez programlı” bir döneme geçiliyor.

Resmi Gazetede yayımlanan karara göre, “Resmi İstatistik Programı (RİP), resmi istatistiklerin üretimine ve yayımına ilişkin temel ilkeler ile standartları belirlemek, ulusal ve uluslararası düzeyde ihtiyaç duyulan alanlarda güncel, güvenilir, zamanlı, şeffaf ve tarafsız ve üretilmesini sağlamayı” hedefliyor. İstatistik Kurumu Yasası’na dayanan program, 2021-2025 yıllarını kapsayan beş yıllık dönem için hazırlandı.

Programla, resmi istatistiklere olan güvenin “daha da artacağı” ve ayrıca resmi istatistiklerin bir standarda kavuşturularak, sorumlu ve ilgili kurumların tanımlanarak, hangi verilerin hangi kurumlar tarafından, hangi yöntemle derleneceği ve hangi dönemler için ve ne zaman yayınlanacağı konularına açıklık getirildiği kaydedildi.

Programın yürürlüğe girmesiyle birlikte, İstatistik Kurumu’nun yayımladığı verilerin yanı sıra, RİP’te diğer kurum ve kuruluşlar tarafından üretilmesi öngörülen verilerin “resmi istatistik” veri olarak kabul edileceği belirtilen programda, böylelikle ihtiyaç duyulan her alanda “güvenilir tek bir resmi istatistik üretilmesinin sağlanmış” olacağı da ifade edildi.

RİP’in hazırlanmasına, uygulamasına, resmi istatistiklerin gelişimine ve işlevlerine ilişkin tavsiyelerde bulunmak, resmi istatistik ihtiyaçlarını tespit etmek, değerlendirmek ve ileriye yönelik görüş ve önerileri kapsayan çalışmaları yapmak üzere İstatistik Konseyi oluşturulduğu belirtildi. İstatistik Konseyi başkanlığını Başbakanlık Müsteşarı ve başkan yardımcılığını ise İstatistik Kurumu Başkanı’nın yürüteceği İstatistik Konseyi’nin üyeleri ise bakanlık müsteşarları yanı sıra yükseköğrenim, banka, belediyeler, uzman ve akademisyen, en çok üyeye sahip iki sendika ile sanayi ve ticaret odaları temsilcilerinden oluşuyor.

İstatistiksel altyapı, sosyal ve demografik, makroekonomik ve iş istatistikleri olmak üzere dört ana başlık altında istatistik çalışmaların yürütüleceği programda, nüfus ve demografik, iş gücü, sosyal güvenlik ve sosyal yardım, eğitim ve kültür, sağlık istatistikleri, tüketim harcamaları gelir dağılımı ve yoksulluk, suç ve adalet ile turizmden, devlet mali, kamu ve mali sektör, inşaat, enerji, ulaştırma ve haberleşme, tarım alanlarına kadar istatistik verilerin derlenerek yayınlanması hedefleniyor.

Program kapsamında resmi istatistik üretecek tüm kurum ve kuruluşların görevlerini; “bilimsellik, istatistiki gizlilik, tarafsızlık, şeffaflık, kullanıcı odaklılık, doğruluk ve güvenilirlik, güncellik, zamanlılık ve karşılaştırılabilirlik, açıklık, kolay ve eşit erişilebilirlik ile yenilikçilik” ilkeleri çerçevesinde yürütmekle yükümlü oldukları da kaydedildi.

RİP’in izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla İstatistik Kurumu tarafından her yıl “Resmi İstatistik Programı Yıllık İzleme Raporu”nun hazırlanarak, sorumlu ve ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından program çerçevesinde yürütülen faaliyetlerin ne ölçüde gerçekleştirildiği tespit edilerek, olası aksaklıkların giderilmesi için tedbirlerin belirlenmesi de sağlanacak.

Programda resmi istatistiklerin, İstatistik Kurumu ve programda belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından üretileceği ve yayımlanabileceği de kaydedildi.