Ziya Öztürkler: Belediyelerin anayasası olarak kabul edilen yasa günün koşullarına uygun hale getirildi

İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler, bugün Meclis Genel Kurulu’nda onaylanarak, yasallaşan Birleştirilmiş Belediyeler (Değişiklik) Yasası hakkında açıklamalarda bulundu.

Bakan Öztürkler, çeyrek asırdan fazla bir süredir yürürlükte olan ve çağın ihtiyaçlarına cevap veremeyen 51/95 sayılı Belediyeler Yasası’nda kapsamlı bir değişiklik yapıldığını ifade etti.

Belediyelerin önemli gelir kalemlerinden olan resim, harç ve vergilerde en son 2001 yılında düzenleme yapıldığına işaret etti.

“51/95 SAYILI YASA, GÜNÜN KOŞULLARINA UYGUN HALE GETİRİLDİ”

Yerel yönetimler konusundaki en önemli ayak olan 51/95 Belediyeler Değişiklik Yasası’na ilk günden itibaren çok önem verdiklerini ifade eden Bakan Öztürkler, şöyle devam etti:

“Yeni düzenleme ile belediyelerin, gelirlerinin artırılması başta olmak üzere belediyelerimizin sürdürülebilir mali yapılara kavuşması, denetlenebilir, şeffaf, hesap verebilir olmaları, çağdaş hizmetleri hayata geçirebilme imkânlarının artırılması, merkezi yönetim destek hizmetleri ile ilgili düzenlemeler, belediyelerin gelir paylaşımında adaletin sağlanması gibi önemli konularda mevcut yasada yapılan değişiklikle, çağdaş ve işlevsel bir hale getirilmiş, yapılan kapsamlı çalışma ile belediyelerin anayasası olarak kabul edilen 51/95 sayılı yasa, günün koşullarına uygun hale getirildi.”

“BELEDİYELERİN GELİRLERİ CİDDİ ORANDA ARTIRILDI”

Belediyelerin en önemli gelir kaynakları olan vergi, resim ve harçların aylık asgari ücrete endekslendiğini, önemli oranlarda bu kalemlerin artırıldığını ifade eden Bakan Öztürkler, kıymet tartı ücreti, arıtma tesisi, vidanjör ve kanal açma hizmeti ücreti ile tüm resim, harç ve vergilerin günün koşullarına ve ihtiyaca cevap verecek şekilde asgari ücrete endekslenerek belli oranlarda yükseltildiğini açıkladı.

“BELEDİYELERİN GELİR PAYLAŞIMI HAVUZ SİSTEMİ İLE DAHA ADALETLİ HALE GETİRİLDİ”

Özellikle gelir paylaşımı ve hizmet kalitesini artırmak ve daha adaletli bir gelir paylaşımı sağlamak amacıyla havuz sistemine geçileceğini, bu kapsamda havalimanlarından çıkış yapan kişilerden ilgili şirketler tarafından aylık asgari ücretin %0.06’sı (binde altısı) tutarında belediye hizmetlerinden yaralanma resmi, tahsil edilerek, bunun %60’ı ilgili belediyeye (Değirmenlik), %40’nın ise nüfusları oranında paylaştırılmak üzere Devlet Gelirler Veznesine yatırılacağını, kıymet ve tartı ücretlerinden olan ithal edilen akaryakıtın ise belediye tarafından satış fiyatı üzerinden %1.5 oranında, kıymet ve tartı ücretinin % 60’ı ilgili belediyeye (İskele), %40’nın ise nüfusları oranında paylaştırılmak üzere devlet gelirler veznesine aktarılacağını belirten Öztürkler, “ Kurulan Havuz Sistemi ile Hava Alanı ve Akaryakıttan %60 pay alan belediyelerin  %40’lık havuz gelirinden pay alamayacaklarını, akaryakıt ve havaalanından gelen ve önemli bir gelir kaynağı olan kısımdan ise diğer belediyelerinin de gelir almasının sağlandığını, bu şekilde de küçük belediyelerin bir nebze rahatlatılmasının sağlandığını, bu sayede de gelirlerden tek bir belediyenin yararlanıp, diğer belediyelerin bundan mahrum olmasının önüne geçildiğini, kumarhane ruhsatı üstünden kesilen harcın da buna eklenmesi ile de gelir paylaşımı yapılacak havuzun büyütüldüğünü ve belediyelerin gelir paylaşımının Havuz Sistemi ile daha adaletli hale getirildiğini söyledi.

“ESKİ YASADA OLMAYIP, İLK KEZ DÜZENLENEN KIYMET VE TARTI ÜCRETLERİ YENİ YASAYA KONDU”

Belediye sınırları içerisinde üretilen; hazır beton, asfalt, parke ve benzeri şeyler için satış fiyatı üzerinden %0.003’ü (binde üç) oranında kıymet ve tartı ücreti alınması, ülke sınırlarına ilk girdiği yerdeki Belediye tarafından satış fiyatı üzerinden dağıtılmak üzere ithal edilen Akaryakıt ürünlerinden %1,5 oranında kıymet ve tartı ücreti alınmasının karara bağlandığını ifade eden Bakan Öztürkler, “Eski yasada olmayıp, ilk kez düzenlenen kıymet ve tartı ücretleri ile de belediyelerin gelirlerine yeni gelir kalemleri eklendi” dedi.

“MALİ DİSİPLİN, ŞEFAFLIK, DENETİM VE HESAP VEREBİLİRLİĞİN SAĞLANMASI ADINA ÖNEMLİ DÜZENLEMELER YAPILDI”

Kamu yarına yapılan yatırım projeleri dışında, borçlanılacak miktar da dâhil olacak şekilde Belediye’nin borçlarının tümü, bir yıl içerisinde devlet bütçesinden ilgili Belediye’ye ayrılan payı aşamayacaktır ibaresinin yeni yasaya konduğunu belirten Öztürkler, Devlet bütçesinden ayrılan payı veya Belediye Meclisinin görev süresini aşan ödeme süresi olan miktarın borçlanılabilmesinin Bakanlar Kurulunun onayına bağlı olacağını, buna ek olarak belediyelerin işletmeler veya döner sermayeli kuruluşlar kurmak, kurulmuş işletmelerle, limited ve kooperatif ortaklıklarına katılmalarına Sayıştay Denetimi getirildiğini de açıkladı.

Belediye Meclisleri, belediyeler ile bunlara bağlı kurum ve döner sermayeli işletmelerin ve bunların kuracağı birliklerin mali açıdan her türlü hizmet, hesap ve işlemlerinin denetlenmesi için mali raporlamalar yaptırmakla yükümlü olacaklarına da dikkat çeken Öztürkler, “Yetkilendirilmiş muhasip-murakıp tarafından her mali yılın başlangıcından itibaren altı aylık sürelerle mali raporlamalar yapılması ve Belediye Meclisine sunulması zorunlu hale getirildiğini, yeni yasada yer alan tüm bu düzenlemelerin temel hedefinin ise belediyelerimizin sürdürülebilir bir yapıya kavuşması, mali disiplin, şeffaflık, denetim ve hesap verilebilirliğin sağlanması olduğunu ifade etti”.

“BELEDİYELERİN DEVLET GELİRLERİNDEN ALDIĞI KATKI PAYLARI DA ARTIRILDI”

Belediyelere, Devlet bütçesinde öngörülen mahalli gelirlerin %9.25’i oranında pay ayrıldığını, Bu payın, belediyelere %85 nüfusları oranında, %15’in ise yüz ölçümleri oranında paylaştırılacağını söyleyen Öztürkler, “Eski yasada bu paylaştırma en son nüfus sayımına göre nüfusları oranında oluyordu. Yüzdelik ise %9 (yüzde dokuz) idi. Eski yasada %0.25’lik oran, nüfusu 6000’in altında olan belediyelere nüfusları oranında bölüştürülüyordu. Bu değişiklik yasasında nüfus ve yüzölçümü kıstası getirilerek, adilane bir bölüşümün yapılması hedeflendi” dedi.

“MEKÂNSAL ADRES KAYIT SİSTEMİ DEVREYE GİRENE KADAR İSTATİSTİK KURUMUNUN GÜNCEL VERİLERİ DİKKATE ALINACAK”

MAKS Projesi için belediyelerimize düşen görevlerin daha sağlıklı yürütülmesi ve merkezi hükümet arasında istatistiki verilerin paylaşılması noktasında; E-Devlet Sisteminin omurgası konumunda olan Mekânsal Adres Kayıt Sistemi’nin hızla tamamlanması, çağdaş ve güncel nüfus sayımı başta olmak üzere, yol, cadde ve hane numaraları ile kişi bilgilerinin eşleştirilerek çalışmaların sağlıklı yürütülebilmesi adına düzenleme yapıldığına da dikkat çeken Bakan Öztürkler, “ Bu bağlamda ilgili madde uyarınca yapılacak paylaştırmada, nüfusun tespiti için adrese dayalı nüfus kayıt sisteminin uygulanacağı karara bağlandı. Bu sistem yürürlüğe girene kadar da, geçici madde koyarak, nüfusun tespitinde İstatistik Kurumunun ilgili mali yılın başında en son belirlediği verilerden yararlanılacağı kuralı getirilmiştir” şeklinde konuştu.

Bakan Öztürkler, sözlerine son verirken, “Belediyelerimizin büyük projeleri hayata geçirebilmesi, daha güçlü mali yapılara kavuşturulmaları, gelirlerinin artırılması, denetim ve şeffaflığın artırılması temel hedefi ile nerede ise mevcut yasanın tamamına yakınının düzenlendiği yasa ile hizmet verimliği artacaktır. Yapılan kapsamlı düzenlemelerle insanımız, yerinden hizmet kalitesinin artmasıyla çok daha iyi, çağdaş hizmetlere kavuşacaktır. Söz verdiğimiz gibi 51/95 Sayılı Belediyeler Değişiklik yasasının hayat bulması ülkemizin geleceği açısından da büyük bir reformdur. Yasa çalışmalarında her zaman destekleri ile yanımızda olan Başbakanımız Sayın Ünal Üstel’e komite başkanımıza, değerli komite üyelerine, hukukçularımıza ve kapsamlı şekilde yasanın düzenlenmesinde katkı koyan tüm paydaşlara emekleri, özverili çalışmaları için teşekkür ediyor, ülkemize hayırlı olmasını diliyorum” şeklinde konuştu.