Ehliyet alınırken ve yenilenirken yıllardır ‘sağlık’ kriteri aranmıyor

Kıbrıs’ın kuzeyinde 2023 yılının ilk 5 ayında 20 ölümlü trafik kazası meydana geldi. Ölümle neticelenen kazaların 9’u aşırı sürat, 6’sı alkollü araç kullanmak, 3’ü dikkatsiz sürüş, biri sağa ani dönüş, biri de yolun solunu tutmama nedeniyle yaşandı.

Ülkede artan trafik kazalarıyla ilgili açıklama yapan yetkililer, alkollü sürücülerin sabit ceza yerine mahkemede yargılanmasının daha etkili olacağını, cezaların artırılması gerektiğine ve denetimlerin daha sık yapılması gerektiğine dikkat çekiyor.

“SÜRÜŞ EĞİTİM İZNİ VE SÜRÜŞ EHLİYETLERİ SAĞLIK TÜZÜĞÜ” YILLARDIR TOZLU RAFLARDA...

Motorlu Araçlar ve Yol Trafik (Değişiklik) Yasası altında düzenlenen “Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetleri Sağlık Tüzüğü”, 28 Ağustos 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi, ancak Sağlık Bakanlığı bünyesinde ‘yeterli’ doktor olmadığı ve alt yapı eksikliklerin yaşandığı gerekçesiyle yıllardır uygulanamıyor.

TÜZÜK, 3 YILDAN BERİ YÜRÜRLÜĞE GİRDİ AMA UYGULANMIYOR

Tüzüğün uygulamaya geçmesi durumunda sürüş eğitim izni, sürüş ehliyeti almak veya sürüş ehliyetini yenilemek isteyenlerin, Devlet Sağlık Kurulu’ndan rapor alması hedefleniyordu. Tüzüğün, yürürlüğe girmesinin üzerinden 3 yıl geçmesine rağmen konuyla ilgili henüz bir çalışma yapılmıyor. Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetleri Sağlık Tüzüğü’nün rafa kaldırılmasıyla birlikte ‘sağlıksız’ sürücülerin trafiğe çıkabilmelerine olanak sağlanmış durumda...

Konu tüzüğün yol güvenliği için olmazsa olmazlar arasında olup, geciktirilmesi doğru bulunmazken, trafik kazalarını azaltmada ‘önemli’ faktör olacağı düşünülen çalışma ile Sağlık Bakanlığı ve Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’nın bir an önce çalışma başlatması talep ediliyor.

Trafik Kazalarını Önleme Derneği (TKÖD) Başkanı Mehmet Zeki Avcı ve Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, “Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetleri Sağlık Tüzüğü” ile ilgili Kıbrıs Postası’na özel açıklamalarda bulundu.

Bakan Erhan Arıklı, artan trafik kazalarının aşırı sürat ve alkol nedeniyle yaşandığını belirterek, öncelikli olarak yasalarının caydırıcı olması gerektiğini ve sağlık şartının daha sonra uygulamaya konulması gerektiğini vurguladı. TKÖD Başkanı Mehmet Zeki Avcı ise, ehliyet alma ve yenilemenin çok ‘kolay’ olduğuna değinerek, ehliyet almak isteyen her yaş grubundaki vatandaşın rahatlıkla alabildiğini ve sağlık kriteri aranmaksızın ehliyet sahibi olabildiğini anlattı.

AVCI: 18 YAŞINDAKİ VATANDAŞ DA, 85 YAŞINDAKİ VATANDAŞ DA EHLİYET ALABİLİYOR

Ehliyet almanın çok ‘kolay’ ve ‘komik’ bir süreç olduğunu söyleyen TKÖD Başkanı Mehmet Zeki Avcı, ehliyeti uzatmak için bir forum doldurulduğunu ve forumda yer alan sorulara cevap verildikten sonra ehliyetin kolaylıkla yenilendiğini belirterek, “18 yaşındaki bir vatandaş da, 85 yaşındaki vatandaş da soruları doğru cevapladıktan sonra ehliyet alabiliyor” dedi.

“ARAÇ SÜRÜCÜLERİNDEN SAĞLIK ŞARTI ARANMIYOR... KAZALARA ZEMİN HAZIRLIYORLAR”

Yeni ehliyet alacak olanların ve ehliyetini yenilemek isteyenlerin, herhangi bir sağlık kontrolünden geçirilmediğini açıklayan Mehmet Zeki Avcı, uygulanan prosedürü eleştirerek, “Her yaştan vatandaş ehliyet alabiliyor. Büyük yaştaki sürücülere ehliyet yeniliyorlar ancak trafik kazalarına da zemin hazırlıyorlar. Sağlık sorunu olan sürücülerin trafiğe çıkmasına müsaade ediyorlar” ifadelerini kullandı. Sadece ağır vasıta sürücülerinin, 60 yaşından sonra Devlet Sağlık Kurulu’na gitme zorunluklarının olduğuna dikkat çeken Mehmet Zeki Avcı, salon araçlarda zorunluluk olmadığını hatırlattı.

“YAŞLI VE HASTA İNSANLARIMIZA EHLİYET VEREREK TEHLİKEYE ATIYORUZ”

Avcı, Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetleri Sağlık Tüzüğü’nün hazır olduğunu ancak hayata geçirilemediğini vurguladı; “Tüzük kapsamında, ehliyet alınırken veya ehliyet yenilerken sağlık şartı aranıyordu. Türkiye ve Avrupa Birliği’nde bu şekilde uygulanıyor. Tüzük geçmediği için yaşlı ve hasta insanlarımıza ehliyet vererek tehlikeye atıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

“SAĞLIK BAKANLIĞI VE ULAŞTIRMA BAKANLIĞI, TÜZÜK İLE İLGİLİ GEREKLİ ÇALIŞMALARI YAPMALIYDI”

“Sağlık Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı, tüzük ile ilgili gerekli çalışmaları yapmalıydı” diyen Avcı, çok uzun zamandan beri sağlık kriteri aranmadan ehliyet verildiğini söyleyerek, müfettişin öğrenciyi gözlemlemesi durumunda, sağlık raporu isteyebileceğini belirtti.

“HÜKÜMET, TRAFİKLE İLGİLİ TOPLANTI DÜZENLEMELİYDİ”

Avcı son olarak, artan ölümlü trafik kazalarıyla ilgili hükümetin herhangi bir adım atmadığını ve bu durumun kendilerini üzdüğünü ifade ederek, “Hükümet, trafik konusuyla ilgili toplantı düzenlemeliydi” açıklamasında bulundu.

Erhan Arıklı: TRAFİK KAZALARI AŞIRI SÜRAT VE ALKOL NEDENİYLE YAŞANIYOR

Son günlerde artan trafik kazalarının aşırı sürat ve alkol nedeniyle yaşandığını vurgulayan Bakan Erhan Arıklı, kazaların önüne geçebilmek için yasaların caydırıcı olması gerektiğini, yol güvenliğinin artırılması gerektiğini ve trafik derslerinin okullarda verilmeye başlanması gerektiğine işaret ederek, “Sağlık şartı daha sonra gelmesi gerektiğini düşünüyorum” diye konuştu.

“TRAFİK CEZALARINI AĞIRLAŞTIRMAMIZ GEREKİYOR”

Arıklı, trafik kazalarını önlemek için akılcı, mantıklı ve pratik çözümler önermenin önemli olduğunu söyleyerek, “Yapılması imkansız ve gereksiz çalışmaları reçete olarak önümüze sunmak doğru değil. Trafik cezalarını ağırlaştırmamız gerekiyor. Gönül ister ki, Sağlık Bakanlığı sürekli ehliyet yenilemede ve belli bir yaşın üzerindeki herkesi kontrolden geçirebilsin ve yeterlilik belgesi versin” dedi.

“DOĞRU OLAN EHLİYET ALINIRKEN ÖĞRENCİNİN SAĞLIK RAPORUNDAN GEÇİRİLMESİDİR”

Sağlık Bakanlığı’nın imkanlarının yetersiz olduğu gerekçesiyle, sürüş ehliyeti alırken ve sürüş ehliyetini yenilerken, sağlık raporunun istenmediğine de değinen Arıklı, “Uygulanması gereken ve doğru olan prosedür, ehliyet alınırken öğrencinin sağlık raporundan geçirilmesidir” ifadelerine yer verdi.

SÜRÜŞ EĞİTİM İZNİ VE SÜRÜŞ EHLİYETLERİ SAĞLIK TÜZÜĞÜ’NÜN İÇERİĞİ

Sürüş ehliyeti sahiplerinde aranan sağlık şartları “Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetleri Sağlık Tüzüğü”, sürüş eğitim izni ve sürüş ehliyeti sahiplerinde aranan sağlık şartları ile muayenelerine dair usul ve esasları belirliyor.

Düzenlenen koşulları karşılayamayan kişilere sürüş eğitim izni veya sürüş ehliyeti verilmeyecek ve yenilenmeyecek.

“B” sınıfı sürüş ehliyeti olan kişilerin bu sürüş ehliyetini mesleki amaçlar için kullanmaları durumunda taksi, ambulans, itfaiye, polis araçları, sürüş eğitmenleri ve 2. Grup Sürüş Ehliyeti için gerekli uygulamalara tabi tutulacak.

Sürüş Ehliyetleri Sağlık Tüzüğü’nün birinci kısmında yer alan esaslar içerisinde “Görme Bozukluklarına İlişkin Esaslar” yer alıyor. Bu esaslarla kimlerin hangi şartlarda ehliyet alıp alamayacağı belirleniyor. Örneğin görmeyle ilgili ilerleyici bir göz hastalığı saptadığında ehliyet süresi kısıtlanabilecek. Tek gözde tamamen görüş kaybı olanlar lenslerle en az 0,5 görüşe sahip olmak zorunda.

Devlet Sağlık Kurulu raporu ile kişide diplopi veya bir gözde görüş kaybı tespit edildiğinde kişi sağlık koşullarını yerine getirinceye kadar sürüşten men edilecek. Kusurlu kontrast duyarlılığı veya diplopiden muzdarip hiç kimseye sürüş eğitim izni veya sürüş ehliyeti düzenlenmeyecek veya yenileyemeyecek.

İŞİTME SORUNU OLANLAR

“Duyma Muayenesine İlişkin Esaslar” kısmında, kişinin dengeleme ile ilgili bir rahatsızlığı olduğunun tespiti durumunda sağlık koşulları yerine getirilinceye kadar sürüşten men edilmesi yer alıyor.

Sürüş ehliyeti sahiplerinin duyma ile iletişim kuramamaları durumunda, yolcu taşıma izni verilemeyecek ve ehliyeti yenilenemeyecek.

“Lokomotor Muayenesi’ne ilişkin Esaslar” kısmında ise lokomotor sistem rahatsızlıkları ve anomalileri olan hiç kimseye sürüş eğitim izni verilemeyeceği ve yenilenemeyeceği bildiriliyor.

KALP HASTALIĞI OLANLAR

“Kardiyovasküler Hastalıklara İlişkin Esaslar” maddesinde, sürüş eğitimi izni veya sürücü belgesi olan sürücülerden, anijinal yakınması olanlara, akut koroner sendrom tanısı almış olanlara ve koroner arter bypass cerrahisi uygulanmış olanlara gerekli tedavi tamamlandıktan altı hafta sonra tıbbi olarak uygun zamanda egzersiz testinde, test negatif olana kadar sürücü belgesine el konularak sürüşten men edileceği belirtiliyor. Öte yandan kalp atım sayısı çok düşük olan ve kalıcı kalp pili takılmamış adaylara da sürücü belgesinin verilmeyeceği Sağlık Tüzüğü’nde yer alıyor.