Guterres göreve Kıbrıs’la başladı, Kıbrıs’la mı uğurlanacak?

António Guterres’in BM Genel Sekreterliği görevi, Kıbrıs sorunuyla başlayıp, yeni bir Cenevre zirvesiyle, yine Kıbrıs konusuyla devam ediyor…

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, 2017 yılında göreve geldiğinde karşılaştığı en büyük diplomatik krizlerden biri Kıbrıs sorunu olmuştu.

Aynı yıl Temmuz ayında İsviçre’nin Crans-Montana kasabasında düzenlenen ve kapsamlı bir çözüm hedefiyle toplanan Kıbrıs Konferansı’na doğrudan katılan Guterres, taraflar arasındaki müzakerelere aracılık etmiş, ancak konferans, sonuçsuz kalan girişimler arasına eklenmişti.

Şimdi ise, görev süresi 31 Aralık 2026’da dolacak olan Guterres’in, Kıbrıs mesaisi yeniden kritik bir evreye giriyor.

Cenevre’de gerçekleşmesi beklenen yeni temaslar, Kıbrıs meselesinin geleceğine dair önemli bir dönüm noktası olabilir.

KIBRIS DOSYASI KAPANMADI

Guterres, ikinci döneminde de Kıbrıs konusunda çeşitli temaslarda bulundu.

Ada içindeki geçiş noktalarının artırılması ve taraflar arasında güven artırıcı önlemlerin teşvik edilmesi gibi konularda çağrılar yaparak süreci diri tutmaya çalıştı. Ancak taraflar arasında kalıcı bir uzlaşma sağlanamadı.

Guterres, görev süresi boyunca Kıbrıs sorununa çözüm bulma çabalarını sürdürdü ve taraflarla sürekli temas halinde oldu.

Yakın zamanda, Kıbrıs’ta yeni geçiş noktalarının açılması için çağrıda bulunarak, adada barışçıl bir çözüme ulaşma arzusunu yineledi. 

Yaklaşan Cenevre görüşmeleri, Kıbrıs sorununun yeniden uluslararası diplomasi sahnesine taşınmasını sağlayacak.

Guterres’in buradaki tutumu, onun BM Genel Sekreteri olarak Kıbrıs konusundaki son büyük sınavlarından biri olabilir.

BM Genel Sekreteri olarak kariyerine Kıbrıs müzakereleriyle başlayan Guterres’in, görev süresinin sonlarında Kıbrıs meselesiyle yeniden gündeme gelmesi, tarihin bir döngü içinde ilerlediğini gösteriyor.

Ancak bu kez sonuç, Crans-Montana’daki gibi bir başarısızlık mı olacak, yoksa bir ilerleme sağlanacak mı? Bu sorunun cevabı, önümüzdeki süreçte netleşecek…

Gözler esas itibariyle KKTC’de yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasına dönecek…

ANTÓNİO GUTERRES KİMDİR?

30 Nisan 1949), Portekizli siyasetçi ve diplomat. 2017 yılından bu yana Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri olarak görev yapmaktadır.

Portekiz Sosyalist Partisi üyesi olan Guterres, 1995-2002 yılları arasında Portekiz başbakanı olarak görev yaptı.

Guterres, 1992-2002 yılları arasında Sosyalist Parti'nin genel sekreteri olarak görev yaptı. 1995'te başbakan seçildi ve partisinin 2001 Portekiz yerel seçimlerinde yenilgiye uğramasının ardından 2002'de istifasını açıkladı. Altı yıl boyunca mutlak çoğunluğa sahip olmadan ve kötü bir ekonomi ile yönetilen Sosyalist Parti, anketlerin önde olduğunu gösterdiği Lizbon ve Porto'daki kayıplar nedeniyle beklenenden daha kötü bir performans sergiledi. Eduardo Ferro Rodrigues, Ocak 2002'de Sosyalist Parti liderliğini üstlendi, ancak Guterres genel seçimleri José Manuel Barroso liderliğindeki Sosyal Demokrat Parti'ye kaybedene kadar başbakan olarak kalacaktı. Bu yenilgiye rağmen, 2012 ve 2014 yıllarında Portekiz'de yapılan kamuoyu yoklamaları Guterres'i son 30 yılın en iyi başbakanı olarak gösterdi.

1999-2005 yılları arasında Sosyalist Enternasyonal'in başkanlığını yaptı ve 2005-2015 yılları arasında Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği görevini yürüttü. Guterres, Ekim 2016'da genel sekreter seçilerek bir sonraki yılın başında Ban Ki-mun'un yerine geçti ve 1981'de Kurt Waldheim'dan bu yana bu görevi yürüten ilk Avrupalı oldu.