Dünya son yıllarda büyük yangınlarla mücadele etti

Dünyanın farklı bölgelerinde son birkaç yılda yaşanan büyük orman yangınları, çok sayıda hektarlık alan kül ederken, binlerce insanın evlerini terk etmesine neden oldu.

Özellikle son yıllarda sıcaklıkların rekor seviyelerine zayıflıyor, uzun süreli kuraklık ve şiddetli rüzgarlar, yangınların kontrol altında tutulmasını zorlaştırıyor.

Bununla birlikte iklim değişikliği, yangınların hem saçılması hem de gizlenmesi Avrupa'dan Amerika'ya Amazon'dan Sibirya'ya kadar birçok bölgedeki yerleşim alanını tehdit ediyor.

AA muhabirinin çeşitli kaynakları derlediği bilgilere göre, doğrudan insan sözlerini tehdit eden yanık ekosistemlere, biyoçeşitliliğe ve hava kalitesine de ciddi zararlar veriyor.

GÜNEY KIBRIS'TA "KIRMIZI KOD" ALARMİ

Güney Kıbrıs 22 Temmuz'da iç kesimlerde sıcaklıkların 42'sine kadar çıkabileceği uyarısında bulunarak yanma riskine karşı "kırmızı kod" alarmı verdi.

Bu durum, ada genelinde ciddi bir yangın tehlikesinin bulunduğuna işaret ediyor.

İTALYA, YUNANİSTAN VE İSPANYA

İspanya, 2022 ve 2023 yıllarında en yıkıcı orman ürünlerinden saklandı.

Sadece 2022'de 300 bin hektardan fazla alan ateşten etkilendi. 2023'te Zaragoza bölgesinde ortaya çıkan büyük bir yangın ise 40 bin hektarlık alan küle döndü.

Yunanistan da, 2021'de büyük orman patlamalarıyla mücadele etti. Ülkenin Ege ve Akdeniz kıyılarında çıkan ağaçlar, yaklaşık 130 bin hektarlık ormanlık alan kül etti.

Geçen yıl Atina'da süreklilik Varnava bölgesinde başlayan toptan, 100 bin dönümden fazla bozulma alanı. Bu yangınlar, Yunanistan'ın modern tarihindeki en yıkıcı felaketler arasında yer aldı.

Varnava'da ayrıca 11 Ağustos'ta başlayan orman yangını, şiddetli rüzgârların hızla erimesi.

Yunan basını satışta şu ana kadar 100 bin dönümden fazla alanda duyuru yapılırken, her yerde 3 hastane, 2 blok ve çok sayıda yerleşim birimi tahliye edildi.

Sahil kasabası Nea Makri ve Vranas köyü için tahliye alarmı verildi.

Öte yandan 25 Haziran'da İnebahtı (Nafpaktos) kentinde görülen orman yangını nedeniyle 3 köyün tedbiren tahliye edildiği bildirildi.

Yangın etkileri Varnava'nın çöküşü Vrilisia'ya ulaşana kadar, burada yanmış bir ceset bulundu.

Yunan hükümeti, öte yandan 19 Temmuz'da ülke çapında 68 yerde ormanda patlayabilirken, Varnava'daki yangın, "yılın en büyük yangını" olarak değerlendiriliyor.

Bununla birlikte Türkiye, Yunanistan'a yardım eli uzatılarak 2 adet söndürme uçağı ve 1 adet helikopter gönderildi. Ekipler, Atina'da Tatoi Askeri Havaalanı'nda konuşarak yangının söndürülmesine katıldı.

Öte yandan Eğriboz Adası'nda bugün ortaya çıkan 2 orman yangınına müdahale ediliyor.

İklim Krizi ve Sivil Savunma Bakanlığı Sivil Savunma Genel Sekreterliği tarafından yayımlanan Yangın Riski Tahmin Haritası'na göre, bugün bazı bölümlerin çok yüksek büyüme riskine (Kategori 4) sahip olduğu belirlendi.

İtalya'da 2021 ve 2022 yıllarında Sardinya Adası'nda ortaya çıkan ürünler, yaklaşık 20 bin hektarlık ormanlık alan yok etti. Toskana bölgesinde ciddi yangınlar çıkarken, 10 bin hektarlık alanda hasar meydana geldi.

TÜRKİYE'DEKİ ORMAN YANGINLARI...

Türkiye'de 2021'de Temmuz-Ağustos aylarında ortaya çıkanlarda 150 bin hektardan fazla alan kayıtlı oldu.

Türkiye'nin birçok ilinde 15-16 Ağustos'ta ortaya çıkan orman yangınları İzmir başta olmak üzere 5 şehirde devam ediyor.

İzmir'de Karşıyaka'da meydana gelen ve rüzgarın gözeneklerinin genişleyen orman yangınına havadan ve karadan müdahale ediliyor.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, 5 ilde devam eden orman yangınlarını söndürme söndürme 12 ton su alma ve atma özelliğine sahip Be-200 Amfibik Yangın Söndürme Uçağı, 42 helikopter ve 11 uçaktan oluşan toplam 53 hava aracı, arazöz ve iş makinesinden oluşan 366 kara aracıyla müdahalede bulunulduğu bildirildi .

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), İzmir, Aydın, Bolu, Muğla ve Manisa'daki ormanlarda tedbir amaçlı 3 bin 583 kişinin tahliye edildiği bildirildi.

Yangınlarla mücadelede uluslararası işbirliği önem arz ederken, Türkiye'nin komşularındaki orman yangınlarına müdahalede aktif rol oynuyor.

AVUSTURYA, RUSYA, AMAZON...

Avustralya'nın 2019'un sonunda başlayan ve 2020'nin başlangıcına kadar devam eden orman yangınları, dünya tarihindeki en büyük orman yangınlarından biri olarak kayıtlara geçti.

Avustralya Ulusal Doğal Afet Düzenlemeleri Kraliyet Komisyonu tarafından 2020'de yayımlanan rapora göre, "Kara Yaz" olarak parçalanan bu patlamalarda yaklaşık 24 milyon hektardan fazla alan kül meydana geldi, 3 bin 500'den fazla ev harap oldu.

Yangınlar nedeniyle Mallacoota, Cobargo gibi kasabalar tahliye edildi. Milyonlarca hayvanın telef olmasına neden olan bu yangınlar, ekosistem üzerinde kalıcı hasarlar bıraktılar.

Rusya'nın Sibirya bölgesinde 2021'de ortaya çıkan yangınlarda yaklaşık 18 milyon hektar alan zarar görüldü. Yoğun duman, Kuzey Kutbu'na kadar yayıldı ve dünya genelinde hava yasaklarını artırdı.

Yakutistan bölgesinde ise temmuzda ortaya çıkan 107 ürün, 331 bin hektar alan kül etti. Bölgede acil durum ilanı verildi.

Rusya devlet orman ajansı, 20 bölgede 222 ayrı patlamak zorunda kaldıklarını açıkladı.

Brezilya'da Amazon Ormanları'nda 2019 ve 2020 yıllarında ortaya çıkan ve 2,2 milyon hektarlık alan parlamaları, bölgedeki ekosistem üzerinde büyük yıkıma neden oldu.

Bu yangınlar, iklim değişikliğiyle mücadelede kritik role sahip olan Amazon'un ciddi zarar görmesine yol açtı.

ABD VE KANADA...

Her yıl Kaliforniya'daki orman yangınlarıyla gündeme gelen ABD, 2020'de son 10 yılda büyük yangın felaketlerinden biri yaşadı.

Kaliforniya Orman ve Yangından Korunma Dairesi, eyaletteki 2020 patlama üretim süresi 1,7 milyon hektardan fazla alanın patlamalarla yok olduğu duyuruldu.

Kanada Doğal Kaynaklar Bakanlığı ve Kurumlar Arası Orman Yangın Merkezinin (CIFFC) açıkladığı verilere göre, ülkelerde bu yıl henüz parlamayan sezonun ortasında olmasına karşın 10 milyon hektardan fazla ormanlık alan yok oldu.

Kanada'da bu yıl 155 binden fazla kişi orman yangınları ve duman nedeniyle evlerini tahliye etmek zorunda kalırken, yangınlardan çıkan duman, New York da dahil olmak üzere birçok ABD şehrine ulaşarak günlük yaşamda önemli aksamalara neden oldu.

BULGARİSTAN...

Bulgaristan'da, Türkiye sınırına yakın Svilengrad bölgesinde 13 Temmuz'da ortaya çıkan yangın, güneydeki Mladinovo ve Mihaliç'e doğru ilerleyerek, binlerce hektarlık orman ve tarım söndürme kül etti.

Türkiye, Bulgaristan'a yardım amacıyla 40 personel ve çeşitli yangın söndürücü araçlar gönderildi.

Bulgaristan Başbakanı Dimitar Glavçev, Türkiye'ye bu katkılarından dolayı teşekkür ederek, dostane işbirliğinin önemine vurgu yaptı.

Bulgaristan'ın Blagoevgrad ilçesine bağlı Strumyani köyünde görülen orman yangınlarının bölgelerinin tehdit oluşturmasını tetikledi.

çoğalma iki köyün sakinlerine, patlama nedeniyle tahliye emri verildi.

Tsaparevo ve Karpelevo köylerinin boşaltılması da emredilirken, terörün daha ciddi olduğu düşünülen Tsaparevo'dan yaklaşık 100 kişi tahliye oldu.

Öte yandan Verkhnevilyuysky ve Abyysky bölgelerinde temmuzda ortaya çıkan yangınlarda 2 köy yoğun duman ve yangın tahribatı tehdidi nedeniyle boşaltıldı.

MAKEDONYA VE BOSNA HERSEK

Balkanlar da son aylarda orman yangınlarıyla mücadele ediyor.

Kuzey Makedonya'da temmuzda ortaya çıkan 7 orman yangını, kriz durumunu ilan etmesine neden oldu.

Türkiye, bu ülkede büyük bir mücadele için 2 uçak ve 1 helikopter gönderdi.

Ülke genelinde 100 hektardan fazla ormanlık alan tamamen kül halinde, hükümet 30 günlük olağanüstü hal ilan etti.

Yangın, birçok köydeki evlerde maddi hasar meydana gelmiş, bazı köylerin boşaltılmasına neden olmuştur.

Kuzey Makedonya ve Bulgaristan'daki şiddetli orman yangınlarıyla mücadelede acil yardım taleplerine yanıt olarak, AB Sivil Koruma Mekanizması da çalıştırıldı.

Bosna Hersek'in Olovo şehrinde mevcut olan 31 Temmuz'da ormanlık alanda çıkan yangın, 3 saat süren müdahale sonucu kontrol belgesinde yer aldı.

Bu patlama, Bosna Hersek'te büyük tehdit oluşturan yangınlardan yalnızca korundu.