Elektrikli araçlara teşvik yerine yüzde 60 zam: Çevreci politikalara aykırı adım

2024 yılında 4 bin 285 TL olan Seyrüsefer Ruhsatı harcı, 2025 yılı itibarıyla yüzde 166.97 zam oranında artarak 11 bin 440 TL’ye yükseldi.

Bu zam, vatandaşların büyük tepkisine neden oldu.

Bunun yanında dünyada çevreci ulaşım politikaları hız kazanırken, KKTC’de elektrikli araç sahipleri beklenmedik bir mali yükle karşılaştı.

Yeni yıl itibarıyla çok tartışılan seyrüsefer harçlarına yapılan düzenleme kapsamında benzinli araçlara düşük oranda (%5) zam yapılırken, elektrikli ve dizel araçlara %60 oranında artış getirildi. Bunun yanında, elektrikli araçlara %5 oranında FiF (Fiyat İstikrar Fonu) ücreti eklenmesi de maliyetleri daha da yükseltti.

Avrupa ve diğer gelişmiş ülkeler, karbon salınımını azaltmak için elektrikli araçları teşvik ederken, KKTC’de tam tersi bir yönde adım atılması dikkatleri çekti.

AVRUPA TEŞVİKLERLE ÖNE ÇIKIYOR

Avrupa ülkeleri, karbon salınımını azaltmak ve fosil yakıtlara bağımlılığı sonlandırmak için elektrikli araçlara geniş teşvikler sağlıyor. Örneğin Norveç, elektrikli araçlar için ÖTV ve KDV muafiyeti sunarken; Almanya, elektrikli araç alımlarında 6.000 euro’ya kadar devlet desteği sağlıyor.

Ayrıca pek çok Avrupa ülkesinde otopark ve köprü geçiş ücretleri gibi masraflardan elektrikli araç sahipleri muaf tutuluyor.

Avrupa Birliği ve gelişmiş ülkeler, fosil yakıtlı araçları aşamalı olarak devre dışı bırakmayı hedeflerken, elektrikli araçları cazip hale getirmek için, şimdi Trump’ın yeniden seçilmesi ile ABD’nin aksine, ciddi teşvik mekanizmaları sunuyor. İşte bazı öne çıkan uygulamalar:

Norveç: Elektrikli araçlar için ÖTV ve KDV tamamen kaldırılmış durumda. Ayrıca otoyol geçişleri, otopark ücretleri ve feribot taşımacılığında büyük indirimler sağlanıyor. Ülkede satılan yeni araçların %80’i elektrikli hale gelmiş durumda.

Almanya: Elektrikli araç satın alan bireysel kullanıcılara 6.000 euro’ya kadar devlet desteği sağlanıyor. Şirketler için bu teşvikler daha da genişletilmiş durumda. Ayrıca şarj istasyonu kurulumları için devlet hibeleri sunuluyor.

Fransa: Elektrikli araç satın almak isteyenler, 7.000 euro’ya kadar teşvik alabiliyor. Ayrıca eski dizel araçlarını hurdaya ayıranlara ek teşvikler veriliyor.

Hollanda: Elektrikli araç sahipleri 5 yıl boyunca motorlu taşıt vergisinden muaf tutuluyor. Büyükşehirlerde elektrikli araçlara özel park alanları ayrılıyor ve ücretsiz şarj hizmetleri sunuluyor.

İngiltere: 2024 yılı itibarıyla dizel ve benzinli yeni araç satışını yasaklamaya hazırlanıyor. Elektrikli araçlara vergi muafiyetleri ve şirket araçlarında ekstra indirimler sunuluyor.

KKTC’NİN ELEKTRİKLİ ARAÇ POLİTİKASI YETERLİ Mİ?

KKTC’de elektrikli araç sahipleri bu tür teşvikler beklerken, hem seyrüsefer harçlarına yapılan %60 zam hem de eklenen %5 FiF (Fiyat İstikrar Fonu) ücreti tepkiyle karşılanıyor.

Bu durum, özellikle genç nüfusu çevreci araç kullanımına teşvik etme politikalarının eksikliğini gözler önüne seriyor.

Birçok ülkede elektrikli araçların daha ekonomik hale getirilmesi için yapılan vergi indirimleri ve sübvansiyonların aksine, KKTC’de harçların artırılması ve ek vergiler getirilmesi uzun vadede çevreci ulaşımı baltalayabilir.

KKTC’de hali hazırda yeterli şarj altyapısının bulunmadığına dikkat çeken elektrikli araç sahipleri, şimdi bir de yüksek seyrüsefer harçlarının eklenmesiyle hükümetin çevreci ulaşımı teşvik etmek yerine engellediğini düşünüyor.

Uzmanlara göre, KKTC’nin:

Elektrikli araç harçlarını düşürmesi,

Şarj istasyonu altyapısını geliştirmesi,

Şarj maliyetlerini düşürecek sübvansiyonlar sağlaması,

Hükümet politikalarını temiz enerjiye yönelik olarak güncellemesi gerekiyor.

ELEKTRİKLİ ARAÇ SAHİPLERİ VE ALMAYI DÜŞÜNENLER TEPKİLİ

Uzmanlar, bu tür zamların çevreci araç kullanımını baltalayabileceği ve fosil yakıtlı araçlara yönelimi artırabileceği uyarısında bulunuyor.

Temiz enerji hedefleri doğrultusunda, KKTC’nin Avrupa örneklerini inceleyerek daha sürdürülebilir politikalar geliştirmesi gerektiği belirtiliyor.

Elektrikli araç sahipleri, zamlardan duydukları rahatsızlığı dile getirerek, bu artışların çevreci ulaşımı teşvik etmek yerine caydırıcı bir hale getirdiğini söylüyor. Vatandaşlar, bu konuda hükümetten yeni bir düzenleme ve çevreci politikaların güçlendirilmesini talep ediyor.

Kuzey Kıbrıs’ta elektrikli araç sahiplerine gelen yüksek zamlar, temiz enerjiye geçiş sürecini zora sokuyor.

KKTC’de uygulanan bu tür politikaların yeniden gözden geçirilmesi gerektiği ifade ediliyor.

Hükümetin, küresel eğilimleri dikkate alarak elektrikli araçlara yönelik teşvik mekanizmalarını devreye sokması ve mali yükleri hafifletmesi gerektiği belirtiliyor. Aksi halde, KKTC’de temiz ulaşım hedeflerinin rakamlarla sınırlı bir söylemden öteye gidemeyeceği vurgulanıyor.